Przedstawiamy Państwu kolejny artykuł dotyczący profilaktyki uzaleznień, tym razem dr Krzysztof Walczewski dzieli się z nami swoim autorskim narzędziem do autodiiagnozy depresji. Test Pięciu Pytań (T5P), pozwala na wstępną identyfikację objawów depresyjnych i może zostać wykorzystany i wykonany w każdych warunkach, tak przez osobę doświadczającą objawów depresyjnych, przez specjalistę w pierwszym kontakcie z pacjentem, ale i przez pedagoga prowadzącego rozmowe z podopiecznym.
Depresja jest zarówno jedną z głównych przyczyn sięgania po substancje psychoaktywne, jak i objawem występującym na skutek ich użytkowania. W bardzo wielu przypadkach, taki stan nieuchronnie prowadzi do rozwoju zespołu uzależnienia. Doświadczenia kliniczne pokazują, że osoby cierpiące na zaburzenia nastroju, zaburzenia psychiczne bardzo często wybierają substancje psychoaktywne jako formę samoleczenia.
Prawidłowo diagnozowa, ale przede wszystkim wcześnie zauważona i zaopiekowana depresja, to podstawa w profilaktyce uzależnień.
Autodiagnoza Depresji i Budowanie Odporności Psychicznej Przy Pomocy Testu Pięciu Pytań (t5p)
Krzysztof Walczewski 1,2, 3
1. Katedra Psychiatrii Uniwersytetu im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
2. Szpital Kliniczny im. dr J. Babińskiego
3. Psychoterapia Praktyczna Walczewski
Jest w użyciu szereg sprawdzonych skal do własnej oceny nastroju, wymienię skalę Zunga SDS, Becka, PHQ9 i PHQ 2. W wielu programach profilaktycznych badano rozpowszechnienie stanów subdepresyjnych oraz wdrażano dostępne metody zapobiegania, niwelujące te potencjalnie groźne stany oraz otwierając dostępność do stanów wyrównanego nastroju. Z tych doświadczeń powstał Test Pięciu Pytań (T5P). Korzystanie z T5P a zwłaszcza regularne stosowanie tego testu, choćby raz w miesiącu, może dać korzyści wymienione poniżej:
- Umiejętność samooceny nastroju i poziomu funkcjonowania
- Znalezienie czynników wyzwalających depresję
- Ćwiczenie korzystania z zasobów wewnętrznych lub zewnętrznych („wewnętrzny lub zewnętrzny ekspert”) w celu usunięcia czynnika wyzwalającego depresję.
Test umożliwia poszukiwanie obszarów zdrowych oraz miejsc zagrożonych i znalezienie sposobów opuszczenia subdepresyjnej przestrzeni. Test Pięciu Pytań powstał na bazie doświadczeń z wielu programów pierwotnej i wtórnej profilaktyki antydepresyjnej.
Konsultacja profilaktyczna
Wielka piątka objawów psychiatrycznych – depresja, lęk, iluzje/urojenia, przywidzenia/halucynacje oraz huśtawka emocjonalna - zmusza nas do leczenia. Korzystamy wtedy z pomocy psychiatry oraz/lub psychoterapeuty. Konsultacja profilaktyczna pozwala nam utrzymać dobrostan psychiczny i rozsądek zanim dojdzie do kryzysu. Jak podjąć decyzję, czy skorzystać z konsultacji czy też nie? Pomocny jest tutaj Test Pięciu Pytań, autorskie narzędzie opracowane w ciągu sześciu lat prowadzenia programu edukacyjnego profilaktyki depresji i sprawdzone w ponad 2 000 konsultacji. Odpowiedź na poniższe pięć pytań odpowie nam, czy konsultacja będzie pomocna.
1. Jak oceniam mój nastrój w ciągu ostatniego tygodnia?
(0 – 1 – 2 – 3 – 4 - 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10)
fatalnie ……………………… wspaniale
2. Jak oceniam moje funkcjonowanie we wszystkich obszarach życia w ciągu ostatniego tygodnia?
(0 – 1 – 2 – 3 – 4 - 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10)
fatalnie ……………………… wspaniale
3. Które sprawy w moim życiu są obecnie najtrudniejsze?
Weź pod uwagę osiem obszarów: zdrowie fizyczne (A), rodzina (B), praca (C), finanse (D), życie towarzyskie (E), hobby/pasje (F), życie duchowe (G), czas na odpoczynek (H)
4. Czy radzisz sobie sam z problemem, w którymś z powyższych obszarów czy potrzebujesz pomocy?
5. Czy wiesz, do kogo się zwrócić po radę w celu rozwiązania problemu, jeśli jego rozwiązanie przekracza Twoje obecne możliwości?
Jeżeli przeczytałeś uważnie i z zastanowieniem powyższe pięć pytań oraz udzieliłeś sobie na nie odpowiedzi to zdefiniowałeś obszary obniżonej odporności oraz zacząłeś szukać rozwiązań zwiększających Twoją psychiczną prężność. Jeśli odpowiedzi na pytania 1-2 były niskie (poniżej 5-ciu), a w pytaniach 4-5 obie odpowiedzi są na „nie”, to konsultacja profilaktyczna jest dla Ciebie! Nawet jedna porada może znacząco pomóc, a doświadczyła tego połowa osób konsultowanych w programie edukacyjnym profilaktyki depresji – ponad 2 000 osób. Zdarzało się, że z konsultacji korzystały także osoby, które odpowiadały w pytaniach 1-2 wysoko, nie miały większych problemów i radziły sobie dobrze, a bieżące kłopoty omawiały z przyjaciółmi. Także u tych osób zwiększała się odporność psychiczna, ponieważ otrzymywały eksperckie potwierdzenie swoich osobistych doświadczeń.
Dr n. med. Krzysztof Walczewski,
specjalista psychiatra, psychoterapeuta,
superwizor Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego.
grafika: źródło - freeepik.com, autor: AI