Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet w Polsce. Dzięki postępom w diagnostyce i leczeniu uważany jest obecnie za chorobę przewlekłą, gdyż ¾ chorych przeżywa 5 lat (od momentu rozpoczęcia leczenia).
Na zachorowanie, oprócz mutacji genów BRCA (skrót od ang. breast cancer czyli rak piersi) mają wpływ nasze zachowania związane ze stylem życia. Obejmują one czynniki związane z prokreacją: brak porodu lub pierwszy poród po 30 roku życia, nie karmienie piersią, stosowanie antykoncepcji hormonalnej w młodym wieku (dłużej niż 5 lat) lub hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) przez okres dłuższy niż 10 lat. Ważnym czynnikiem jest występowanie raka piersi w rodzinie. Na ryzyko zachorowania wpływają też: otyłość, brak ruchu, palenie tytoniu i picie alkoholu. Te tzw. modyfikowalne czynniki, które zależą od nas należą do profilaktyki pierwotnej. Dzięki ich przestrzeganiu możemy zmniejszyć ryzyko zachorowania, przy czym nie da się całkowicie uniknąć tego ryzyka.
Profilaktyka wtórna, poprzez mammograficzne badania przesiewowe „zdrowych” kobiet w wieku od 45 roku życia do 74 roku życia, co dwa lata, finansowane przez NFZ skutecznie wpływa na zmniejszenie umieralności z powodu raka piersi, gdyż pozwala wykryć zarówno stany poprzedzające rozwój raka inwazyjnego (tj. takiego, który jeszcze nie nacieka otaczających tkanek), jak i raka inwazyjnego (tj. takiego, który szerzy się na otoczenie i ma zdolność przerzutowania) w najwcześniejszych stadiach zaawansowania choroby, co dzięki nowoczesnemu leczeniu pozwala na trwałe wyleczenie i zachowanie piersi.
Należy podkreślić, że tzw. wczesny rak nie daje żadnych objawów, nie boli, a kobiety uważają się za zupełnie zdrowe i rezygnują z badania, lub próbują zamienić mammografię na USG, które jest łatwiej dostępne i nie uciska piersi. Mało kto wie, że w USG nie widać tzw. mikrozwapnień, które są objawem wczesnego raka, zatem badania tego nie poleca się jako przesiewowego, ale jako uzupełnienie mammografii.
Możliwości leczenia chorych na raka piersi w Polsce nie odbiegają od standardów europejskich. Ośrodki zajmujące się tym problemem są dobrze wyposażone w sprzęt, a kadra pracowników wysoko wykwalifikowana. Niestety, część pacjentek opóźnia podjęcie diagnostyki i leczenia co i niekiedy prowadzi do konieczności odjęcia piersi, a czasami także do utraty życia.
Zatem ponawiam apel do „zdrowych” kobiet. Korzystajcie z badań przesiewowych. Nie bójcie się rozpoznania raka ani jego leczenia. Dzięki temu możecie żyć długo w zdrowiu i z własną piersią.
Prof. dr hab. n. med. Leszek Kołodziejski
specjalista chirurgii ogólnej, onkologicznej
i torakochirurgii
Każdego roku, 15 października, obchodzimy Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi, który przypomina o znaczeniu wczesnej diagnostyki oraz profilaktyki w walce z jednym z występujących nowotworów złośliwych u kobiet w Polsce. Rak piersi dotyka nie tylko pacjentek, ale również ich rodzin i bliskich, jednak dzięki postępom w medycynie oraz wzrastającej świadomości społecznej, można skutecznie zwiększyć szansę na jego wczesne wykrycie. W tym dniu zachęcamy wszystkie kobiety do podejmowania działań, które mogą uratować życie – do regularnego korzystania z badań przesiewowych, samobadania piersi oraz do dbania o swoje zdrowie poprzez podejmowanie świadomych decyzji dotyczących stylu życia (uwzględniając czynniki ryzyka, które można modyfikować). Pamiętajmy, że wczesna diagnoza to nie tylko szansa na wyleczenie, ale także na lepszą jakość życia.
Zachęcamy również do skorzystania z Onkologicznego Telefony Zaufania 501 352 115, działającego w ramach programu „Prozdrowotne oddziaływania edukacyjne na rzecz zmniejszenia umieralności na nowotwory w Małopolsce”. Onkologiczny telefon zaufania dostępny jest w następujących godzinach: poniedziałek, środa i piątek: 14:00 – 20:00, wtorek i czwartek: 8:00 – 14:00.