Rozpoczęta Kampania popularyzacji szczepień w Małopolsce skłania do przypomnienia sytuacji z początku lat 90-tych XX wieku, kiedy nasze województwo wykazywane było w Polsce i Europie jako obszar o jednym z najniższych poziomie realizacji Programu Szczepień Ochronnych (PSO). Powołana wtedy Poradnia Konsultacyjna ds. Szczepień Ochronnych miała między innymi za zadanie poprawę wskaźników wszczepialności w Krakowie i województwie.
Dzisiaj po przeszło 20 latach możemy się cieszyć że Kraków i Małopolska nie są już białą plamą na mapie Polski i Europy, a wskaźniki realizacji Programu Szczepień Ochronnych są porównywalne a nawet lepsze od wielu regionów Polski i Unii Europejskiej. Znaczący wkład w poprawę poziomu zabezpieczenia Małopolan przed chorobami zakaźnymi ma Samorząd Województwa Małopolskiego. Dzięki środkom finansowym przeznaczanym przez Sejmik Województwa Małopolskiego na wniosek Zarządu naszego Województwa na profilaktykę zakażeń pneumokokowych oraz zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego od kilku lat prowadzone są profilaktyczne programy zdrowotne, uzupełniające centralnie finansowaną część obowiązkową Programu Szczepień Ochronnych. W tym roku po raz pierwszy władze samorządowe Małopolski zdecydowały o realizacji kampanii popularyzującej ideę szczepień, jako najbardziej skutecznej ochrony przed chorobami zakaźnymi, kierowaną do wszystkich mieszkańców województwa.
Dzięki zakorzenionej w naszej społeczności potrzebie aktywnej profilaktyki chorób zakaźnych, opartej na akceptowanej zasadzie „lepiej zapobiegać niż leczyć” wielu rodziców realizuje
u swoich dzieci nie tylko szczepienia obowiązkowe, ale także finansuje poszerzoną profilaktykę szczepień zalecanych.
Szczepienia ochronne dla dzieci prowadzone są od lat w całym świecie. Różnice pomiędzy poszczególnymi regionami i krajami wynikają z odmiennej sytuacji epidemiologicznej oraz uwarunkowane są względami ekonomicznymi. Wszystkie krajowe i regionalne programy szczepień zawierają jednak kanon profilaktyki chorób zakaźnych obejmujący, zgodnie ze stanowiskiem Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), szczepienia przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi (DTP), wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (HBV), zakażeniom Haemophilus influenzae typ b (Hib), zakażeniom pneumokokowym (PNC), Poliomyelitis (polio – IPV) oraz odrze, śwince, różyczce (MMR). Szczepienia doprowadziły do znaczącego ograniczenia a nawet eliminacji zachorowań na wymienione wyżej choroby.
W tej sytuacji rodzi się zupełnie uzasadnione pytanie: po co nadal szczepić dzieci, skoro zagrożenie nie występuje lub znacząco maleje?
Przestrogę daje jednak niezbyt odległa historia. W latach 1990-96 na terenach dawnego ZSRR wystąpiła epidemia błonicy, która spowodowała ok. 150 tysięcy zachorowań i przeszło 4500 zgonów. Przyczynę tej epidemii upatrywano w podatności na zachorowania u osób dorosłych, w braku należytej realizacji uodparniania dzieci, w migracjach ludności oraz w pogorszeniu się sytuacji ekonomicznej kraju, a także w zaniedbaniach dotyczących prowadzenia akcji zwalczania epidemii.
Aktualnym , realnym zagrożeniem dla naszego społeczeństwa są krztusiec i odra. Są to choroby wysoko zakaźne, które powracają przy spadku poziomu wyszczepialności poniżej 95%. Takie zjawisko występuje w wielu krajach europejskich. Pamiętajmy, że choć znaleziono skuteczne metody zapobiegania chorobom zakaźnych w postaci szczepionek, to na wiele chorób nie mamy dalej skutecznych lekarstw. Odra należy do tych chorób i w czasie epidemii dochodzi także do zgonów. W ostatnich miesiącach 2017 roku na terenie Rumunii odnotowano ponad 3400 zachorowań, a blisko 20 osób zmarło na odrę.
dr Hanna Czajka
specjalistkachorób zakaźnych i pediatrii
grafika: Pexels.com stworzona przez Laura James
