Wprowadzenie
Pomimo wieloletnich starań, rozwoju technik medycznych oraz działań podejmowanych na rzecz profilaktyki i wczesnego wykrywania, to choroby układu krążenia nadal pozostają główną przyczyną śmierci w krajach rozwiniętych. W Polsce, według szacunków, stanowią przyczynę około 46% zgonów. Jaka jest więc częstość występowania poszczególnych czynników ryzyka tych chorób w populacji Polski?
Rozpowszechnienie czynników ryzyka
Wydaje się, że najbardziej rozpowszechnionym problemem zdrowotnym, który dotyka coraz młodsze osoby jest obecnie nadwaga i otyłość. Zbyt wysoką masę ciała w stosunku do wzrostu ma blisko 61% mężczyzn oraz 45% kobiet, a wartości te w ostatnich latach niepokojąco rosną. Wpływ na to mają niewątpliwe nawyki żywieniowe oraz mała aktywność fizyczna. W Polsce tylko niespełna 2/3 społeczeństwa (62%) regularnie tj. raz dziennie zjada warzywa i owoce, a blisko połowa mieszkańców (49%) nie uprawia sporu w ogóle.
Palenie tytoniu oraz nadużywanie alkoholu to kolejne ze znanych i niestety rozpowszechnionych czynników ryzyka. Według danych statystycznych w Polsce aktywnie pali tytoń co 3 mężczyzna (33%) oraz co piąta kobieta (20%).W ostatnich latach obserwuje się spadek liczby osób palących ogółem, głównie wśród mężczyzn, natomiast nie zmienia się istotnie liczba palących kobiet. Osób uzależnionych od alkoholu jest w Polsce około 800 tys. (2% populacji) natomiast liczbę osób pijących szkodliwie szacuje się na blisko 2-2,5 mln (5-7%).
Nieprawidłowa dieta, mała aktywność fizyczna, nadwaga i otyłość mogą prowadzić do rozwoju schorzeń takich jak nadciśnienie tętnicze, dyslipidemia i cukrzyca. Częstość występowania nadciśnienia tętniczego w populacji ogólnej wynosi 35-40%, to około 8,5 mln osób. W Polsce na cukrzycę choruje 7% mężczyzn oraz 6% kobiet. Zwiększone stężenie cholesterolu całkowitego we krwi (zarówno stężenie cholesterolu LDL-C jak i HDL) stwierdza się natomiast u 67% mężczyzn i 64% kobiet.
Grypa jest niezależnym czynnikiem ryzyka rozwoju chorób układu krążenia. Tylko w 2013 roku odnotowano w naszym kraju ponad 2 mln zachorowań. Jedynym skutecznym sposobem uniknięcia infekcji wirusem grypy są coroczne szczepienia. Niestety tylko kilka procent osób (w roku 2013 mniej 4%) korzysta z tej powszechnie dostępnej formy profilaktyki.
Bibliografia:
- Wojtyniak Bogdan, Goryński Paweł, Moskalewicz Bożena Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania, Warszawa, NIZP-PZH, 2012, ISBN 83-89379-63-5
- Statystyki, Populacje osób, u których występują różne kategorie problemów alkoholowych (dane szacunkowe)[online], PARPA, aktualizacja 21.10.2014 [dostęp: 27.11.2014], Dostępny w Internecie: http://www.parpa.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=155&Itemid=16#
- Cybulska Barbara, Szostak Wiktor B., Podolec Piotr, Kopeć Grzegorz, Naruszewicz Marek, Undas Anetta, Kozek Elżbieta, Zdrojewski Tomasz, Drygas Wojciech, Godycki-Ćwirko Maciej, Pająk Andrzej, Czarnecka Danuta, Stańczyk Jerzy, Opala Grzegorz, Grodzicki Tomasz, Wytyczne Rady Redakcyjnej PFP dotyczący dyslipidemii,[online], PFP, aktualizacja 03.2012 [dostęp 27.11.2014], Dostępny w Internecie: http://www.pfp.edu.pl/index.php?id=wytlipidy2
- http://www.mp.pl/szczepienia/aktualnosci/show.html?id=99773
