Najczęściej zadawane pytania dotyczące szczepień pneumokokowych

Nosicielstwo bakterii nie jest przeciwwskazaniem do szczepień. Istnieje przeszło 90 serotypów bakterii, spośród których tylko ok. 20 jest szczególnie zjadliwych. Badania na nosicielstwo nie określają serotypów bakterii.

 

Szczepienia przeciwko pneumokokom zaleca się dzieciom od ukończenia 6 tygodniu do ukończenia 5 lat. W tym wieku układ odporności jest niedojrzały i ma problem ze zwalczaniem tych bakterii stąd większe zagrożenie chorobami inwazyjnymi, takimi jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie płuc i zakażenie krwi. W wieku powyżej 5 lat zaleca się szczepienia pacjentom z grup ryzyka.

 

Szczepionka przeciwko pneumokokom skoniugowana 13-walentna (PCV13) zarejestrowana jest od ukończenia 6 tygodni życia przez dziecko bez ograniczenia – brak górnej granicy wiekowej. Zaleca się szczepienia tą szczepionką osób od 50 roku życia, ze szczególnym uwzględnieniem  osób po ukończeniu 65. roku życia, które narażane są z racji wieku na ciężki przebieg choroby pneumokokowej. W tej grupie wiekowej stwierdza się największą liczbę zgonów z powodu tej choroby.

 

Można zastosować w tym wieku dwie szczepionki, tzw. koniugowane – jedna 10-walewntna (zabezpieczająca przeciw 10 serotypom) lub 13-walentna (zabezpieczające przeciw 13 serotypom pneumokoka).

 

W przypadku odstępów pomiędzy szczepieniami mówimy o dopuszczalnych najkrótszych, a nie najdłuższych odstępach. W przypadku niezgłoszenia się do podania następnej dawki szczepionki w wyznaczonym terminie, należy uczynić to niezwłocznie, a ewentualne następne dawki i cały schemat szczepień należy dostosować do aktualnego wieku dziecka (liczba dawek i schematy szczepień wiążą się z wiekiem dziecka).

 

Zasadą podkreślaną w naszym Programie Szczepień  Ochronnych jest przeprowadzenie szczepień jedną szczepionką i nie dopuszcza się wymiennego stosowania różnych szczepionek.

 

Bezwzględnym przeciwwskazaniem  do szczepień jest reakcja anafilaktyczna (natychmiastowa reakcja alergiczna) na poprzednią dawkę szczepionki. Czasowym przeciwwskazaniem są ostra choroba infekcyjna i zaostrzenie choroby przewlekłej.

 

Katar i łagodna infekcja górnych dróg oddechowych z temperaturą do 38oC, wg kryteriów Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) nie są przeciwwskazaniem do podania szczepionki.

 

Leczenie antybiotykiem nie określa ciężkości choroby. Szczepienie można wykonać w okresie rekonwalescencji, kierując się stanem klinicznym pacjenta. Brak jest wytycznych dotyczących liczby dni, jaka musi upłynąć od zakończenia leczenia do pobrania szczepionki. W rekomendacjach amerykańskich zaleca się szczepienie tak szybko jak to jest możliwe.

 

Szczepienie równoczasowe możliwe jest przeciw pneumokokom oraz przeciw meningokokom grupy B albo C.  Możliwość taka wymieniona jest w charakterystykach (Charakterystyka Produktu Leczniczego) tych szczepionek.

 

Szczepionkę przeciw pneumokokom można podawać równocześnie (równoczasowo) ze szczepionką przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi, Poliomyelitis, Heamophilus influenzae typ B, wirusowemu zapaleniu wątroby typu B,, odrze, śwince, różyczce, ospie wietrznej, meningokokom i doustną szczepionką przeciw rotawirusom. 

Dr n. med. Hanna Czajka jest autorem Programu zdrowotnego dotyczącym profilaktyki zakażeń pneumokokowych w Małopolsce. Pani dr jest absolwentem Akademii Medycznej im. Mikołaja Kopernika w Krakowie, pediatrą, specjalistą chorób zakaźnych z wieloletnim doświadczeniem. Jest członkiem założycielem Polskiego Towarzystwa Wakcynologicznego, członekiem Grupy Doradczej ds. Szczepień Ochronnych Europy Środkowej (CEVAG). Od lipca 2007 r. dr Hanna Czajka kieruje Poradnią Chorób Zakaźnych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym im. św. Ludwika w Krakowie, która realizuje zadania konsultacyjnej poradni ds. szczepień ochronnych.