Zdjęcie: Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II
Rak pęcherzyka żółciowego to rzadki nowotwór w Polsce, ale cechuje go agresywny przebieg i złe rokowanie. W Polsce rocznie notuje się ponad 800 zachorowań, a ponad 3 razy częściej chorują kobiety. Czynnikiem predysponującym do zachorowań są przewlekłe stany zapalne pęcherzyka żółciowego zwykle występujące w przebiegu kamicy pęcherzyka żółciowego. Od ponad dziesięciu lat obserwujemy spadek zachorowań na raka pęcherzyka żółciowego, a jest to związane z upowszechnieniem się laparoskopowych zabiegów wycinania pęcherzyka żółciowego w przebiegu kamicy i stanów zapalnych.
Raki dróg żółciowych zewnątrzwątrobowych również należą do rzadszych nowotworów w Polsce, ale także są rakami źle rokującymi. Ponad 700 nowych zachorowań w Polsce jest notowanych rocznie, kobiety i mężczyźni chorują z podobną częstością. Do czynników ryzyka powstania tych raków należą przewlekłe stany zapalne dróg żółciowych. Objawami tych nowotworów są żółtaczka, ból, utrata masy ciała, badalny guz w prawym nadbrzuszu.
Badania diagnostyczne obejmują badanie USG jamy brzusznej, tomografię komputerową jamy brzusznej, badanie rezonansu magnetycznego dróg żółciowych, PET oraz badanie endoskopowe.
Kilka procent chorych kwalifikuje się do radykalnego leczenia operacyjnego. Tylko leczenie chirurgiczne stwarza szansę wyleczenia chorego. Zabiegi operacyjne to skomplikowane procedury chirurgiczne, które powinny się odbywać w ośrodkach, które zajmują się tego typu chirurgią. Zabiegi niestety obarczone są dużą liczbą powikłań okołooperacyjnych. Rola chemioterapii sprowadza się do leczenia uzupełniającego lub co częściej postępowania paliatywnego. Raki pęcherzyka żółciowego i zewnątrzwątrobowych dróg żółciowych są słabo wrażliwe na chemioterapię i radioterapię. Naszym celem w postępowaniu z chorymi na te nowotwory jest łagodzenie objawów tzn. rozwiązanie żółtaczki, walka z bólem, rozwiązanie niedrożności przewodu pokarmowego. Żółtaczkę możemy rozwiązać przy pomocy metod endoskopowych, albo wykonać drenaż dróg żółciowych przez skórę pod kontrolą badania USG.
Rokowanie w raku pęcherzyka żółciowego jest złe, najwięcej szans na wyleczenie mają pacjenci gdzie rak został przypadkowo stwierdzony w pęcherzyku żółciowym po wycięciu tego pęcherzyka z powodu innej choroby np. kamicy pęcherzyka żółciowego. Polipy pęcherzyka żółciowego widoczne w badaniu USG, których wielkość przekracza 1 cm powinny budzić nasze zaniepokojenie, a tacy chorzy powinni być kwalifikowani do wycięcie pęcherzyka żółciowego.
Rokowanie w rakach dróg żółciowych zewnątrzwątrobowych także jest złe, kilka procent chorych ma szansę na wyleczenie.
Autor:
Dr med. Wojciech Łobaziewicz
Specjalista chirurgii onkologicznej, chirurgii ogólnej